ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ; (οι νέες αντιλήψεις)



Η ημερίδα που οργανώνουμε στο χωριό μας, με αφορμή το λαογραφικό μουσείο που έχει ιδρύσει ο Φιλοπρόοδος Σύλλογος Πολυδροσιτών, είναι ανάγκη να κατανοηθεί πως δεν αφορά αποκλειστικά το συγκεκριμένο μουσείο μα ούτε και τα μουσεία μόνο. Μας ενδιαφέρει η διττή σχέση των μουσείων με τα σχολεία, όπως αυτή εξετάζεται υπό το πρίσμα των σύγχρονων αντιλήψεων της Μουσειολογίας και της Μουσειοπαιδαγωγικής. Σχέση που έχει απασχολήσει πολλούς σε διεθνές επίπεδο και τα τελευταία χρόνια ο προβληματισμός για την ορθή αξιοποίηση των μουσείων εκ μέρους της εκπαίδευσης έχει φτάσει και στην Ελλάδα.

Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο στην περιοχή της Δ' Αθήνας, όπου ζω και εργάζομαι ως εκπαιδευτικός,  οργανώθηκαν αυτή τη χρονιά τουλάχιστον 3 ημερίδες για εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με αντικείμενο τις επισκέψεις σε μουσεία:

1. "Το σχολείο του χθες με τα μάτια του σήμερα" (Παρουσίαση του Μουσείου Παιδείας του Πανεπιστημίου Αθηνών)
3. "Ταξίδι στο παρελθόν -  Ναύπλιο. Μια βιώσιμη πόλη" (πρόγραμμα του ΚΠΕ Νέας Κίου)

Μια αξιόλογη επίσης ημερίδα οργάνωσε η Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος σε συνεργασία με το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης:

"Παιδί και Μουσείο" (στο Μαράσλειο ΔΔΕ, στις 4 Απριλίου 2015)

ενώ το Μουσείο Σχολικής Ζωής οργάνωσε στη συνέχεια και εργαστήρι για εκπαιδευτικούς με αφορμή την παγκόσμια ημέρα μουσείων (18 Μάη), με θέμα:


και αντικείμενο το σχεδιασμό προγράμματος από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς για την επίσκεψη σε μουσείο.

Μέσα από όλον αυτό τον οργασμό ημερίδων, σεμιναρίων και εργαστηρίων προβάλλει το εύλογο συμπέρασμα πως η σχέση των σχολείων με τα μουσεία, αλλά και το αντίστροφο, αποτελεί σημαντικότατο ζήτημα σήμερα, τόσο για την εκπαίδευση όσο και για τα μουσεία.

Στην περίπτωση τη δική μας, του Πολυδρόσου Θεσπρωτίας, αξίζει να σημειώσουμε πως εδώ και δεκαετίες έχει απασχολήσει το ζήτημα ένα ολόκληρο χωριό! Ήταν μόλις στις αρχές της δεκαετίας του 1970 που ο νεοϊδρυθείς Φιλοπρόοδος Σύλλογος Πολυδροσιτών έθεσε ως σκοπό της ίδρυσής του και τη δημιουργία λαογραφικού μουσείου και πολύ σύντομα κατάφερε να τον υλοποιήσει με τη βοήθεια όλων των συγχωριανών:

   

Αρχικά για την οργάνωση του μουσείου εργάστηκαν δύο εκπαιδευτικοί, ο δάσκαλος Θεόφιλος Λαμπρίδης, και ο φοιτητής τότε της Φιλολογίας, Γρηγόρης Μαρτίνης. Η επαγγελματική τους ιδιότητα μαρτυρά αυτόματα και τη στενή σχέση από εκείνη την εποχή της εκπαίδευσης με τα μουσεία.

Μια σχέση που τα τελευταία χρόνια,  με την επέκταση και ανανέωση του μουσείου που έγινε επί προεδρίας του Αλέξανδρου Λαμπρίδη και με επικεφαλής τον υπεύθυνο για το μουσείο μας, Θωμά Φώτση, ολοκληρώθηκε μέσα από τη δημιουργία του τμήματος: "Βλαχωρίτες και Γράμματα".



Όλα αυτά για μας, την Αδελφότητα των απανταχού Πολυδροσιτών, στάθηκαν το μαγικό ερέθισμα για το ταξίδι που σχεδιάζουμε. Την ημερίδα "Μουσεία και Σχολεία", στις 5 Ιουλίου 2015, στο Πολύδροσο Θεσπρωτίας. Καθώς μάλιστα περιλαμβάνονται και στο δικό μας καταστατικό, στο άρθρο 2,  οι ακόλουθοι σκοποί:

β) Η κατασκευή και συντήρηση χρήσιμων για την κοινότητα έργων και η δραστηριοποίηση με κατεύθυνση την πολιτιστική άνοδο του χωριού, τη διάσωση της παράδοσης και διάδοση των ηθών και εθίμων καθώς και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.δ) Ανάπτυξη καλλιτεχνικής δραστηριότητας δια της δημιουργίας τμημάτων ερασιτεχνικού θεάτρου, χορωδίας, χορού (εθνικών χορών) μουσικής και εκθέσεων και λοιπών Πολιτιστικών εκδηλώσεων ως  και Πολιτιστικών Συνεδρίων και Σεμιναρίων.ε) Η οργάνωση και παρουσίαση στην Αθήνα και στο χωριό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, εκδηλώσεων πνευματικού, καλλιτεχνικού  και πολιτιστικού χαρακτήρα. Οι παραπάνω εκδηλώσεις δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα.

Θέλουμε με την ημερίδα αυτή να προσθέσουμε και το δικό μας μικρό λιθαράκι στην προσπάθεια όλων των προηγούμενων που αγωνίστηκαν για τη δημιουργία αλλά και τη διαρκή ανανέωση του λαογραφικού μουσείου του χωριού μας. Και όχι μόνο...  Διότι εδώ οφείλουμε να προσθέσουμε και τη συνεχή και πολυετή μέριμνα ενός ολόκληρου χωριού για την ανάδειξη και της εκκλησιάς του χωριού μας, του Αη - Δημήτρη,  που φέρεται να έχει πρωτοχτιστεί στα 1577 και συγκαταλέγεται σήμερα στα διατηρητέα μνημεία ολόκληρης της Ηπείρου.



Τον Αη - Δημήτρη που αποτελεί και σύμβολο της Αδελφότητας ενώ η γιορτή του στις 26 Οκτώβρη έχει οριστεί ως επέτειος της ίδρυσης του σωματείου μας. Καθώς φέτος συμπληρώνονται 80 χρόνια από την ίδρυση της Αδελφότητας, και θέλουμε να τιμήσουμε την πορεία της για τόσες δεκαετίες, θεωρήσαμε χρέος μας τη διοργάνωση ημερίδας που θα αναδείξει ως απαραίτητο στοιχείο των επισκέψεων μαθητών στο χωριό μας το συνδυασμό της ξενάγησης στο μουσείο με την επίσκεψη και στο ξεχωριστό μνημείο του Πολυδρόσου, τον Άγιο Δημήτριο.


Ένας λόγος παραπάνω που ο Άγιος Δημήτρης στέγασε στο χαγιάτι του και τους μαθητές του χωριού. Στα τέλη του 19ου αιώνα. Είναι επομένως αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της εκπαίδευσης του τόπου μας και ένα από τα κτίρια του Πολυδρόσου που στέγασαν  κατά καιρούς το σχολείο μας.

Εξάλλου αυτό επιβάλλει και η σύγχρονη Μουσειοπαιδαγωγική. Ενταγμένη στον ευρύτερο κλάδο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Την ολιστική προσέγγιση ενός μουσείου.  Να συνδυάζεις δηλαδή την επίσκεψη σε ένα μουσείο με τη γνωριμία του "πεδίου" από το οποίο προέκυψε, επηρεάστηκε, σχετίζεται...

Για να γίνει κατανοητή αυτή η νέα αντίληψη, θα θυμίσουμε το αίτημα επιστροφής  των γλυπτών του Παρθενώνα. Γιατί ζητάμε από το Βρετανικό Μουσείο να τα παραχωρήσει στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης; Μα για να βρίσκονται κοντά στην ίδια την Ακρόπολη. Να μπορεί ο επισκέπτης να συνδυάσει τις επισκέψεις του και στο μουσείο αλλά και στο μνημείο. 

Παρόμοια τα ναυτικά μουσεία φροντίζουμε να τα δημιουργήσουμε κοντά στη θάλασσα και σε λιμάνια. Να τα ποτίζει το ιώδιό της κι ο φλοίσβος της να συντροφεύει τους επισκέπτες. 

Αλλά και εντάσσουμε τις επισκέψεις στα μουσεία σε project που περιλαμβάνουν και άλλες δραστηριότητες των μαθητών. Πχ για τα ναυτικά μουσεία μιλώντας το project μπορεί να αφορά ευρύτερα τη σχέση με τη θάλασσα όπως: Περιβαλλοντικό πρόγραμμα για τη θάλασσα, εμπλουτισμένο με βιωματική γνωριμία των παιδιών με το άθλημα της ιστιοπλοΐας, εθελοντικό καθαρισμό ακτής, εκμάθηση τραγουδιών για τη θάλασσα, επίσκεψη στο κέντρο προστασίας θαλάσσιας χελώνας, δανεισμό βιβλίων για τη θάλασσα από το πρόγραμμα "Βιβλία σε ρόδες" κλπ. 

Έτσι κι εμείς επιδιώκουμε να δώσουμε νέο πνεύμα στις επισκέψεις των σχολείων στο χωριό μας. Να τις εντάξουν σε ευρύτερα project που υλοποιούν οι μαθητές και οι δάσκαλοί τους. Κι εκείνοι που μπορούν να φτάσουν ως το Πολύδροσο και οι άλλοι που λόγω απόστασης αδυνατούν.  Το διαδίκτυο, έντυπο υλικό και η δημιουργία μουσειοσκευής που θα δανείζεται θα είναι η λύση. 

Μουσειοσκευή που θα περιλαμβάνει φωτογραφίες, κείμενα ενημερωτικά,  βιβλία για το χωριό μας ή γραμμένα από Πολυδροσίτες, παιδικά παιχνίδια του χτες, σι-ντι με τραγούδια, μικρά αντικείμενα καθημερινής χρήσης τον παλιό καιρό, χάρτη με τα περιβαλλοντικά μονοπάτια του Πολυδρόσου, οδηγό του μουσείου  κλπ. 

Η μέρα λοιπόν στο μουσείο δε θα είναι η συνηθισμένη περιήγηση των παιδιών σε τουριστικό στιλ στις αίθουσες του μουσείου. Αλλά κάτι πολύ ευρύτερο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες των μαθητών της κάθε τάξης και του αναλυτικού προγράμματος των μαθημάτων τους. Θα μπορεί να γίνει με πούλμαν και θα περιλαμβάνει τα άλλα αξιοθέατα του χωριού, μέσω διαδικτύου από το σχολείο ή και το σπίτι τους, με το δανεισμό της μουσειοσκευής. 

Προϋπόθεση για όλα αυτά η προηγούμενη επαφή των εκπαιδευτικών με το Πολύδροσο και η ενημέρωσή τους για καθετί σχετικό. Κάτι που αισιοδοξεί να προσφέρει η ημερίδα που κάνουμε στις 5 Ιουλίου 2015 και με τη σημείωση πως έχουμε πρόθεση να επαναλάβουμε και στο μέλλον ανάλογες εκδηλώσεις. 




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου